INFOdoradca+ Informacje o zawodach - Powiatowy Urząd Pracy w Chrzanowie

Osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym 312103

• Kierownik działu.
• Nadsztygar.
• Sztygar.
• Sztygar oddziałowy.
• Sztygar zmianowy.

W Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie:

• 3121 Mining supervisors.

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

• Sekcja B – Górnictwo i wydobywanie.

Notka metodologiczna

Opis informacji o zawodzie opracowano na podstawie:

• analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe), źródeł internetowych oraz wyników badań i analiz prowadzonych w projekcie PO KL (2011–2013) „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez pracodawców”,
• analizy opisu zawodu zamieszczonego w wyszukiwarce opisów zawodów na Wortalu Publicznych Służb Zatrudnienia,
• zebranych opinii od recenzentów, członków panelu ewaluacyjnego oraz zespołu ds. walidacji i jakości informacji o zawodach.

Autorzy i eksperci opiniujący

Zespół Ekspercki:

• Krzysztof Koczur – Polska Grupa Górnicza S.A., oddział KWK Piast-Ziemowit, Lędziny.
• Paweł Siemiątkowski – Polska Grupa Górnicza S.A., Katowice.
• Anna Rusinowska – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Zespół ds. walidacji i jakości informacji o zawodzie:

• Krzysztof Symela – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Ireneusz Woźniak – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.
• Mirosław Żurek – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB, Radom.

Recenzenci:

• Jarosław Buczyński – Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Jastrzębie-Zdrój.
• Grzegorz Śliwiński – Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych, Ornontowice.

Panel ewaluacyjny – przedstawiciele partnerów społecznych:

• Rafał Golec – Przedsiębiorstwo Robót Specjalistycznych „Wschód” S.A, Lublin.
• Łukasz Orzech – Instytut Techniki Górniczej KOMAG, Gliwice.

Data (rok) opracowania opisu informacji o zawodzie: 2018 r.

Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym organizuje i nadzoruje roboty w procesie technologicznym ⁴ wydobywania kopaliny ².

Opis pracy

Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym odpowiedzialna jest za wykonanie określonych zadań produkcyjnych, składających się na proces technologiczny wydobywania kopaliny. Planuje i nadzoruje roboty wykonywane przez podległe mu brygady. Osoba dozoru dba, aby prace były wykonywane zgodnie z przepisami BHP. Ma obowiązek informować pracowników o: zagrożeniach związanych z wykonywaniem danych prac i na danym stanowisku, sposobach ich eliminacji lub ochrony przed nimi oraz jak postępować w sytuacjach awaryjnych. Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo podlegających mu pracowników.

Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym wykonuje zadania zawodowe związane z planowaniem i wykonywaniem robót górniczych ⁶, kontrolowaniem parametrów technicznych procesów technologicznych wydobywanych kopalin. Jest odpowiedzialna za wykonywanie robót górniczych zgodnie z opracowaną technologią i obowiązującymi przepisami. Dodatkowo osoby dozoru ruchu zakładu górniczego ¹⁸ oraz inni pracownicy zatrudnieni w ruchu tego zakładu, każdy w swoim zakresie działania, odpowiadają za właściwą eksploatację oraz konserwację powszechnie stosowanych maszyn i urządzeń, kontrolują ich stan techniczny oraz dokumentują wynik przeprowadzonej kontroli.

Do obowiązków osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym należy również organizowanie pracy podległym pracownikom, kontrolowanie jej przebiegu oraz zapewnienie bezpieczeństwa pracy. Osoba dozoru ruchu sporządza raporty dotyczące wykonanych prac oraz w sposób jasny i czytelny przekazuje zakres prac do wykonania następnej zmianie. Ponadto osoba dozoru ruchu na bieżąco, przy pomocy odpowiednich narzędzi, dokonuje pomiarów składu powietrza kopalnianego oraz bieżących kontroli stanu obudowy, informuje odpowiednie służby górnicze o możliwych, wynikających z jej obserwacji, niebezpieczeństwach dla zdrowia i życia ludzkiego oraz mienia.

Sposoby wykonywania pracy

Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym informuje członków podległej jej załogi o zakresie wykonywanych prac, miejscu wykonywanej pracy oraz możliwych sposobach wykonywania pracy. Informuje załogę o zagrożeniach wynikających ze środowiska pracy i aspektów technicznych zakresu prac oraz o metodach zabezpieczenia się przed tymi zagrożeniami.

Osoba dozoru wyznacza do każdej brygady (powyżej jednej osoby) tzw. przodowego ⁵, który powinien w miarę możliwości być w kontakcie telefonicznym z osobą dozoru. Osoba dozoru ruchu w podziemnym zakładzie górniczym odbiera raporty (w ustalonej formie) od przodowych poszczególnych brygad i przekazuje następnej zmianie zakres wykonanych prac oraz zadań pozostałych do wykonania. Przekazuje raporty z wykonanych prac osobom dozoru wyższego na danej zmianie i dyspozytorowi kopalni.

Ponadto osoba dozoru ruchu oddziału powinna, po zakończeniu zmiany, wpisać do ewidencji osób zatrudnionych w zakładzie górniczym na powierzchni i przebywających w wyrobiskach ⁸ poszczególnych oddziałów ruchu zakładu górniczego, informacje dotyczące:

• liczby pracowników, którzy wyjechali na powierzchnię,
• pracowników, którzy pozostali w wyrobiskach, podając ich nazwiska, numery identyfikacyjne, miejsce zatrudnienia i przewidziany czas wyjazdu,
• osób dozoru ruchu zakładu górniczego (imię i nazwisko), które przejęły nadzór nad pracownikami, którzy pozostali w wyrobiskach.

Do osoby dozoru ruchu należy również dokonywanie kontroli stanowisk pracy przed rozpoczęciem robót oraz kontroli okresowych powierzonych jej elementów w rejonach wchodzących w skład procesu technologicznego wydobywania kopaliny.

Więcej szczegółowych informacji znajduje się w sekcjach: 3.1. Zadania zawodowe oraz 3.2. Kompetencja zawodowa.

Warunki pracy

Miejscem pracy osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym są podziemne wyrobiska oraz niektóre rejony znajdujące się na powierzchni zakładu górniczego, w których panują specyficzne warunki pracy. Zależy to od rejonu kopalni i rodzaju wykonywanych prac. Osoba dozoru w górnictwie podziemnym wykonuje swoją pracę głównie pod ziemią, w zależności od zakładu górniczego na różnej głębokości, od 300 m do 1300 m.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.1. Możliwości podjęcia pracy w zawodzie.

Wykorzystywane maszyny i narzędzia pracy

Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym nie pracuje fizycznie, tylko sprawuje nadzór nad podwładnymi pracownikami. Nie posiada również żadnych uprawnień do obsługi maszyn i urządzeń stosowanych w górnictwie, dlatego też nie może ich obsługiwać.

Osoby dozoru do pracy na dole kopalni muszą posiadać przy sobie długopis i notes sztygarski, w którym notują nazwiska nadzorowanych na zmianie pracowników, ważne informacje z zaobserwowanych zagrożeń, nieprawidłowości w funkcjonowaniu oddziału itp.

Osobom dozoru przydaje się również w pracy calówka ¹ lub inny przyrząd mierniczy, za pomocą którego dokonują potrzebnych pomiarów, takich jak prawidłowość kierunku drążenia wyrobisk, wymaganych gabarytów zabudowy urządzeń, itp.

Osoba dozoru zobowiązana jest również do posiadania przy sobie przyrządów do wykrywania i pomiaru gazów występujących w atmosferze kopalnianej, takich jak np. metanomierz, elektroniczne przyrządy do wykrywania gazów (różnych typów i firm).

W swojej pracy, po wyjeździe z dołu kopalni, używa w biurze komputera, umożliwiającego zapis dniówek pracowników, kontrolę procesów technologicznych, sporządzenie obłożeń tygodniowych i świątecznych, przeglądanie zasobów internetu, wysyłanie i odbieranie poczty elektronicznej. Używa również drukarek, skanerów oraz innych typowych urządzeń biurowych.

Organizacja pracy

Osoba dozoru ruchu w górnictwie podziemnym, w kopalni zwana sztygarem, zajmuje jedno ze stanowisk kierowniczych. Jest odpowiedzialna za bezpieczeństwo podwładnych, jak i stan urządzeń przez nich eksploatowanych. Jeśli jest zatrudniona jako osoba dozoru wyższego, ponosi współodpowiedzialność za podejmowane decyzje w zakładzie górniczym. Jednym z najważniejszych elementów organizacji pracy sztygara jest punktualność, ze względu na wyznaczone godziny odbierania raportów oraz zjazdów i wyjazdów załogi. Sztygar pracuje w systemie trzy-, cztero-, pięcio- lub sześciozmianowym, w zależności od oddziału.

Zagrożenia mające wpływ na bezpieczeństwo pracy człowieka

Zagrożenia dla osób dozoru ruchu w górnictwie podziemnym dzielą się na dwa rodzaje:

• naturalne,
• techniczne.

Zagrożenia naturalne to: tąpnięcia ⁷, metanowe ¹², spowodowane wyrzutami gazów i skał ¹⁷, wybuchem pyłu węglowego ¹⁶, klimatyczne ¹¹, wodne ¹⁵, osuwiskowe ¹³, erupcyjne ¹⁰, siarkowodorowe ⁹, spowodowane substancjami promieniotwórczymi ¹⁴. Podlegają one zaliczeniu do poszczególnych stopni, kategorii lub klas zagrożeń według kryteriów opisanych w stosownym rozporządzeniu. Przedsiębiorca zgodnie z przepisami branżowymi jest zobowiązany rozpoznawać zagrożenia związane z ruchem zakładu górniczego i podejmować środki zmierzające do zapobiegania i usuwania tych zagrożeń.

Spośród zagrożeń technicznych można wymienić: zagrożenie pyłami szkodliwymi dla zdrowia, pożarowe, porażenia prądem elektrycznym, poparzenia łukiem elektrycznym ³, pochwycenia przez elementy wirujące i ruchome, upadek z wysokości, chemiczne i wiele innych (w zależności od zakładu górniczego). Również w tym przypadku przedsiębiorca jest obowiązany rozpoznawać zagrożenia związane z ruchem zakładu górniczego i podejmować środki zmierzające do zapobiegania i usuwania tych zagrożeń.

Wymagania psychofizyczne

Dla pracownika wykonującego zawód osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym ważne są:

w kategorii wymagań fizycznych

• ogólna dobra wydolność fizyczna,
• sprawność układu kostno-stawowego,
• sprawność narządów równowagi,
• sprawność narządu słuchu,
• sprawność narządu wzroku,
• sprawność zmysłu węchu;

w kategorii sprawności sensomotorycznych

• spostrzegawczość,
• koordynacja wzrokowo-ruchowa,
• widzenie stereoskopowe,
• zmysł równowagi,
• szybki refleks,
• ostrość wzroku,
• ostrość słuchu,
• powonienie;

w kategorii sprawności i zdolności

• uzdolnienia kierownicze i organizacyjne,
• zdolność koncentracji uwagi,
• uzdolnienia techniczne,
• dobra pamięć,
• podzielność uwagi,
• rozumowanie logiczne,
• zdolność podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
• zdolność nawiązywania kontaktu z ludźmi,
• zdolność współdziałania,
• zdolność przekonywania,
• gotowość do pracy w szybkim tempie,
• wyobraźnia i myślenie twórcze,
• łatwość wypowiadania się w mowie i piśmie;

w kategorii cech osobowościowych

• wysoki stopień odpowiedzialności,
• odwaga,
• samodzielność,
• samokontrola,
• dokładność,
• gotowość do pracy w różnych warunkach środowiskowych,
• wytrwałość i cierpliwość,
• punktualność,
• odporność emocjonalna.

Więcej informacji znajduje się w sekcjach: 3.3. Kompetencje społeczne; 3.4. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu.

Wymagania zdrowotne

Stanowisko osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym mogą zajmować osoby, które posiadają aktualne badania lekarskie oraz inne badania stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na określonym stanowisku.

Prace pod ziemią wykonywane są przez mężczyzn, ale również coraz częściej przez kobiety, a specjalistyczne badania lekarskie pomagają ustalić, czy dana osoba posiada odpowiednie warunki fizyczne i psychologiczne do objęcia stanowiska. W przypadku pogorszenia stanu zdrowia lekarz może wydać zaświadczenie o przeciwwskazaniu do pracy na danym stanowisku, co może skutkować przeniesieniem pracownika na inne stanowisko, niemające wpływu na bezpieczeństwo pracy. Przeciwwskazaniem do wykonywania pracy na stanowisku osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym są:

• wady wzroku i słuchu,
• choroby serca i płuc,
• choroby reumatyczne,
• przewlekłe choroby skóry,
• ograniczona sprawność rąk i nóg.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.4. Możliwości zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zawodzie.

Wykształcenie niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Obecnie (2018 r.) do podjęcia pracy w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym preferowane jest wykształcenie wyższe, a wymagane jest minimum średnie techniczne w zawodach dających przygotowanie do pracy w górnictwie podziemnym.

Tytuły zawodowe, kwalifikacje i uprawnienia niezbędne/preferowane do podjęcia pracy w zawodzie

Do podjęcia pracy w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym niezbędne jest posiadanie świadectwa dla osób wykonujących czynności w dozorze ruchu, wydawanego przez dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego.

Więcej informacji znajduje się w sekcji: 4.2. Instytucje oferujące kształcenie, szkolenie i/lub potwierdzanie kompetencji w ramach zawodu.

Możliwości rozwoju zawodowego i awansu

Zgodnie z nowymi przepisami górniczymi odnoszącymi się do osób dozoru w górnictwie podziemnym usunięto podział na osoby dozoru średniego i niższego, a zastąpiono te kategorie jedną osoby dozoru ruchu górniczego. Spełnienie odpowiednich wymagań pozwala po określonym czasie przystąpić do kolejnych egzaminów potwierdzających kwalifikacje w dozorze ruchu podziemnego zakładu górniczego i awansować na stanowiska:

• wyższego dozoru ruchu podziemnego zakładu górniczego,
• kierownika i zastępcy kierownika działu ruchu górniczego zakładu górniczego w podziemnych zakładach górniczych,
• kierownika i zastępcy kierownika ruchu górniczego zakładu górniczego w podziemnych zakładach górniczych.

Możliwości potwierdzania kompetencji

Chcąc wykonywać zawód osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym, najlepiej ukończyć studia magisterskie (II stopnia) lub inżynierskie (I stopnia) na kierunku elektrycznym, mechanicznym lub górniczym i zdać egzamin potwierdzający kwalifikację w dozorze górniczym w Okręgowym Urzędzie Górniczym.

Można również, po dłuższym okresie stażu pracy w górnictwie, zostać osobą dozoru po ukończeniu technikum o kierunku elektrycznym, mechanicznym lub górniczym.

Stanowisko osoby dozoru można również uzyskać w wyniku pozytywnego zdania egzaminu zawodowego w Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w szkolnych zawodach pokrewnych, posiadając wykształcenie średnie techniczne. Jest to jednak najdłuższa ścieżka edukacyjna, gdyż wymaga ona, po zdaniu egzaminu, odbycia stażu niezbędnego do przystąpienia do potwierdzenia kwalifikacji w dozorze ruchu podziemnego zakładu górniczego w Okręgowym Urzędzie Górniczym.

Do egzaminu na stanowisko osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym mogą przystąpić osoby, które uzyskały następujące tytuły zawodowe:

• technik o specjalności elektrycznej, mechanicznej lub górniczej,
• inżynier na kierunku elektrycznym, mechanicznym lub górniczym.

Zakres wymagań potrzebnych do uzyskania świadectwa kwalifikacji podzielony został na kwalifikacje ogólne, czyli znajomość określonych przepisów i zagadnień oraz kwalifikacje zawodowe, na które składają się:

• tytuły zawodowe lub dyplomy potwierdzające kwalifikacje zawodowe lub ukończenie określonych studiów wyższych lub podyplomowych,
• posiadanie odpowiednich kwalifikacji w zawodzie lub odpowiednich uprawnień zawodowych (np. mierniczy górniczy),
• odbycie zawodowej praktyki.

Więcej informacji można uzyskać w Bazie Usług Rozwojowych https://uslugirozwojowe.parp.gov.pl oraz Zintegrowanym Rejestrze Kwalifikacji https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Osoba zatrudniona w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym może rozszerzać swoje kompetencje zawodowe w zawodach pokrewnych:

Pracownik w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym wykonuje różnorodne zadania, do których należą w szczególności:

• Z1 Planowanie robót górniczych.
• Z2 Dobieranie maszyn i urządzeń górniczych.
• Z3 Organizowanie i nadzorowanie robót związanych z drążeniem i likwidacją podziemnych wyrobisk górniczych.
• Z4 Organizowanie i nadzorowanie robót związanych z wydobywaniem kopaliny w górnictwie podziemnym.
• Z5 Organizowanie i nadzorowanie robót związanych z zabezpieczeniem podziemnych wyrobisk górniczych.
• Z6 Kontrolowanie parametrów technicznych procesu technologicznego.
• Z7 Ocenianie jakości wykonywanych robót górniczych.
• Z8 Współpracowanie i komunikowanie się z podległymi pracownikami.
• Z9 Współpracowanie i komunikowanie się z personelem technicznym i przełożonymi.
• Z10 Rozpoznawanie zagrożeń naturalnych i technicznych oraz zapobieganie im.

Kompetencja zawodowa Kz1: Organizowanie i nadzorowanie robót górniczych obejmuje zestaw zadań zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z7, Z8, Z9, Z10, do realizacji których wymagane są odpowiednie zbiory wiedzy i umiejętności.

Pracownik w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym powinien mieć kompetencje społeczne niezbędne do prawidłowego i skutecznego wykonywania zadań zawodowych.

W szczególności pracownik jest gotów do:

• Ponoszenia odpowiedzialności za skutki podejmowanych działań w zakresie organizowania i nadzorowania robót górniczych.
• Dostosowywania zachowania do zmiennych okoliczności pracy podczas wykonywania działań w zakresie organizowania i nadzorowania robót górniczych.
• Podejmowania współpracy w grupie podczas wykonywania podczas wykonywania działań w zakresie organizowania i nadzorowania robót górniczych.
• Komunikowania się z otoczeniem: współpracownikami, organami nadzoru górniczego itp.
• Stosowania metod i technik rozwiązywania problemów.
• Planowania działania i zarządzania czasem.
• Przewidywania skutków podejmowanych działań.
• Stosowania technik radzenia sobie ze stresem.
• Aktualizowania wiedzy i doskonalenia umiejętności zawodowych.
• Przestrzegania tajemnicy zawodowej.
• Negocjowania warunków porozumień.
• Przestrzegania zasad kultury i etyki zawodowej podczas wykonywania działań w zakresie organizowania i nadzorowania robót górniczych.

Pracownik powinien mieć zdolność właściwego wykonywania zadań zawodowych i predyspozycje do rozwoju zawodowego. Dlatego wymaga się od niego odpowiednich kompetencji kluczowych. Zostały one zilustrowane w formie profilu (rys. 1) ukazującego ważność kompetencji kluczowych dla zawodu osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym.

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym

Uwaga:

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu stosowanego w Międzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Dorosłych − projekt PIAAC (OECD).

Kompetencje zawodowe pracownika w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym nawiązują do opisów poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji.

Opis zawodu, zadań zawodowych i wymagań kompetencyjnych może stanowić materiał informacyjny dla przygotowania (lub aktualizacji) opisów kwalifikacji wprowadzanych do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji (ZSK). Więcej informacji:

• Zintegrowany System Kwalifikacji: https://www.kwalifikacje.gov.pl
• Zintegrowany Rejestr Kwalifikacji: https://rejestr.kwalifikacje.gov.pl

Miejscem pracy osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym są podziemne wyrobiska oraz niektóre rejony znajdujące się na powierzchni zakładu górniczego, który ją zatrudnia. Są to głównie kopalnie górnictwa podziemnego zlokalizowane w województwie śląskim.

Kształcenie

Obecnie (2018 r.) kandydatów do pracy w zawodzie osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym kształci się w technikum lub branżowej szkole II stopnia w zawodzie pokrewnym technik górnictwa podziemnego oraz na uczelniach wyższych na kierunkach:

• eksploatacja złóż i zagospodarowanie odpadów,
• budownictwo podziemne i ochrona powierzchni,
• elektrotechnika i automatyka w górnictwie,
• maszyny i urządzenia górnicze i wiertnicze.

Kwalifikacje przydatne do wykonywania zawodu osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym można uzyskać, podejmując szkolenie w ramach kwalifikacyjnych kursów zawodowych w zakresie kwalifikacji MG.11 Eksploatacja złóż podziemnych i MG.39 Organizacja i prowadzenie eksploatacji złóż podziemnych, wyodrębnionych w zawodzie szkolnym technik górnictwa podziemnego.

Kształcenie w zakresie kwalifikacyjnych kursów zawodowych mogą prowadzić:

• publiczne szkoły prowadzące kształcenie zawodowe,
• niepubliczne szkoły posiadające uprawnienia szkół publicznych i prowadzące kształcenie zawodowe,
• publiczne i niepubliczne placówki kształcenia ustawicznego, placówki kształcenia praktycznego, ośrodki dokształcania i doskonalenia zawodowego,
• instytucje rynku pracy prowadzące działalność edukacyjno-szkoleniową,
• podmioty prowadzące działalność oświatową na podstawie ustawy Prawo przedsiębiorców.

Kwalifikacje potwierdzają Okręgowe Komisją Egzaminacyjne po zdaniu egzaminu i spełnieniu wymagań formalnych.

Szkolenie

Szkolenia w ramach zawodu osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym prowadzone są przez ośrodki szkoleniowe zakładów górniczych oraz wyspecjalizowane instytucje.

Przykładowa tematyka szkoleń:

• kurs dla osób dozoru w zakresie techniki strzałowej, gospodarki środkami strzałowymi i bezpieczeństwa przy robotach strzałowych (zagrożenie metanowe i pyłowe),
• szkolenie dla osób dozoru maszynowego i górniczego w zakresie użytkowania maszyn stosowanych w nowoczesnych kompleksach ścianowych,
• kurs dla osób dozoru do spraw zwalczania zagrożeń pyłowych (technik pyłowy),
• kurs dla osób kierownictwa i dozoru ruchu, których zakres czynności obejmuje sprawy transportu w wyrobiskach podziemnych do 45 stopni,
• kurs dla osób dozoru ruchu zakładu górniczego, których zakres czynności obejmuje roboty wiertnicze,
• kurs dla osób dozoru ruchu lokomotywowego przewozu dołowego kopalń.

Obecnie (2018 r.) miesięczne średnie wynagrodzenie na stanowisku osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym wynosi od 5000 zł do 12 000 zł brutto.

Wysokość wynagrodzenia zależy m.in. od stażu pracy, wyników finansowych kopalni, wysokości premii zadaniowej i technicznej.

Z uwagi na specyfikę zawodu oraz miejsce wykonywania pracy w górnictwie podziemnym, na stanowisko osoby dozoru ruchu w górnictwie podziemnym nie zatrudnia się osób z orzeczeniem o niepełnosprawności.